Het hebben van een eetstoornis is iets wat vaak niet meteen herkend wordt bij een persoon. Vooral bij de persoon met een eetstoornis is er sprake van schaamte, angst voor ontdekken, ontkenning, en soms zelfs diepe wanhoop.
De angst voor ontdekken is enorm groot, want hoe zal de buitenwereld op dit gegeven reageren. Het komt voor dat de buitenwereld geen idee heeft van het hoe en waarom. Voor veel cliënten is het lastig om hun probleem uit te leggen en worden daardoor vaak onbedoeld, niet serieus genomen.
Met andere woorden: mensen met een eetstoornis ervaren veel onbegrip. Juist omdat ik zelf rond mijn volwassen worden kampte met een eetstoornis en daar lang last van had, begrijp ik zo goed wat deze mensen doormaken.
Natuurlijk is niet één persoon hetzelfde. Het kan wel helpen wanneer je een persoon tegenover je hebt die snapt waar je doorheen gaat.
Wat is een eetstoornis of eetprobleem eigenlijk?
Een eetstoornis is een storing in het “normale” eetgedrag. Zo kan je bijvoorbeeld veel méér eten dan je verbruikt, maar ook beduidend minder. En daarbij komt dat je de neiging voelt om alles wat je teveel hebt gegeten, er weer uit te braken en dit ook uitvoert of laxeermiddelen gaat gebruiken om het sneller je lichaam uit te krijgen.
Vaak begint dit met één keer totdat je ervaart dat het “helpt”. Ergens weet je wel dat het niet de juiste manier is, maar het is immers maar voor even. Totdat het een gewoonte is geworden. Dit alles met één doel, zoals een cliënt het omschreef: Niet hoeven voelen dat je oké bent.
De gevolgen van een eetstoornis kunnen relatief mild zijn, maar zijn in veel gevallen enorm heftig en ingrijpend. Vooral anorexia, boulimia en BED hebben in veel gevallen slopende gevolgen voor lichaam en geest.
De kenmerkendste gevolgen van eetstoornissen zijn gevaarlijk tot levensbedreigend ondergewicht of overgewicht; daarnaast kan schade optreden aan onder meer huid, haren, tanden, botten, spieren, vruchtbaarheid en psychische gesteldheid. Letsel als gevolg van eetstoornissen kan achteraf onherstelbaar blijken.
Welke verschillende eetstoornissen zijn er
De bekendste zijn wel Boulimia Nervosa en Anorexia Nervosa. Dit komt onder andere omdat deze twee soorten de laatste jaren veel in de media naar voren zijn gekomen.
Boulimia Nervosa
Bij Boulimia gaat het vooral over het hebben van eetbuien omdat men een slecht zelfbeeld heeft. Na een eetbui wordt vervolgens het eten uitgebraakt of worden er laxeermiddelen gebruikt, zodat het eten snel het lichaam weer verlaat.
Deze mensen schamen zich vaak enorm en proberen zowel hun eetbuien als hun braakneigingen te verbergen. Op zoek gaan naar de reden van hun slechte zelfbeeld is helpend en helend.
Anorexia Nervosa
Bij anorexia heeft iemand geen reëel beeld van zichzelf en er is een obsessieve angst om te dik te worden en om in gewicht aan te komen. Anorexia kan al op jonge leeftijd beginnen. Vooral bij meisjes komt het voor. Ze vinden zich te dik vergeleken bij hun klasgenootjes, hopen op meer aandacht wanneer ze er net zo uitzien als hun idool.
Het kan eerst onschuldig beginnen, maar kan heftige gevolgen hebben, zoals een levensbedreigend ondergewicht, heftige depressies en zelfs uit het leven willen stappen.
Bij jongens is het lange tijd onderbelicht geweest en we zien ook bij hen onderliggende trauma’s, welke hun irreëel beeld over zichzelf veroorzaakt heeft.
Mensen met de eetstoornis anorexia of boulimia hebben hulp, aandacht en liefde nodig om hun te laten inzien dat ze goed zijn zoals ze zijn. En dat het hebben van een eetstoornis niet iets is om je voor te schamen.
Maar er zijn meer verschillende eetstoornissen, die ook om aandacht en begrip vragen. Hieronder worden ze kort uitgelegd.
- Anorexia Nervosa. Hierbij hebben mensen heeft geen reëel beeld van zichzelf en er is een obsessieve angst om te dik te worden en om in gewicht aan te komen.
- Boulimia Nervosa. Het hebben van eetbuien omdat men een slecht zelfbeeld heeft en vervolgens het eten uitbraakt of laxeermiddelen gebruikt.
- Binge Eating Disorder. Hier hebben mensen fikse eetbuien. Het verschil met Boulimia Nervosa is dat je niet braakt en/of laxeermiddelen gebruikt. Het gevolg hiervan is dat er in korte tijd een flinke gewichtstoename plaats vindt of het zelfs leidt tot obesitas.
- Compulsive Over Eating. Dit lijkt op Binge Eating met dit verschil dat er een mentale afhankelijkheid is van bijvoorbeeld koolhydraten of suiker.
- Orthorexia Nervosa. Hier heeft de client een obsessie voor gezond eten. Het kan zelfs zo ver gaan dat er alleen nog verse groeten gegeten worden zonder andere bijproducten. Met als gevolg dat er van bepaalde voedingstoffen een tekort ontstaat.
- Sport anorexia. Men is een fanatiek krachtsporter of doet fanatiek aan duursport met als doel om steeds slanker en strakker te worden. Het energie verbruik is dan enorm hoog en in verhouding ontstaat er een tekort aan bouw- en brandstoffen doordat men te weinig eet.
- Purging Disorder. Personen gebruiken hier enorm veel laxeermiddelen met als doel om niet in gewicht aan te komen. Er is hier vaak geen sprake van ondergewicht of het hebben van eetbuien.
- Spit en Chew. Er is sprake van eetbuien maar dan met dit verschil dat alles wat geconsumeerd wordt niet doorgeslikt wordt, maar uitgespuugd wordt. Dit kan zelfs zover gaan dat het gezonde eten ook steeds uitgespuugd wordt.
Al deze eetstoornissen zijn het gevolg van een aantal oorzaken.
Hoe ontstaat een eetstoornis
Het is niet alleen het gevolg van zware depressies of heel heftige trauma’s is mijn ervaring. Je hoeft niet eerst depressief te zijn eer een eetstoornis zich aandient. Het kan klein en vaak ongemerkt beginnen.
Mijn ervaring is dat cliënten met een eetstoornis of eetprobleem weinig tot niet in verbinding staan met zichzelf. Je bent jezelf zo gaan veroordelen dat je bent vergeten wie je werkelijk bent.
Het besef van je eigen ik is deels of zelfs helemaal weg. Het ervaren van een eigen ruimte om jezelf heen is er niet. Er is weinig tot geen basisvertrouwen door allerlei trauma’s, bewust of onbewust, groot of klein.
Bij Anorexia en Boulimia Nervosa is gebleken dat deze eetstoornissen zijn terug te voeren naar trauma’s tijdens de geboorte of zelfs daarvoor. Ook weten we dat het genetisch bepaald kan zijn.
Vaak zie je dat één van de ouders of voorouders ook te kampen heeft gehad met een eetstoornis. Daar komt nog bij dat hoogsensitiviteit ook vaak een belangrijke rol speelt.
Tegenwoordig zien we ook jonge kinderen met een eetstoornis en ook bij jongens en mannen komt het voor. Voor deze groep is het misschien nog moeilijker om te erkennen want tot nu toe was het iets dat bij meisjes of vrouwen erkend werd.
Het moeilijke van een eetstoornis is, dat je jezelf er de schuld van geeft en dit blijkt heel hardnekkig te zijn. Vaak komen gedachten naar boven van: ik ben niet goed genoeg of ze vinden me toch maar stom of wat doe ik er nou helemaal toe of ik ben niet mooi genoeg. Ik voel van alles en weet er geen raad mee of ik ben gek of apart en hoor er niet bij.
Eten of juist niet eten kunnen er beide voor zorgen dat deze gedachten voor even verdwijnen.
Hulp bij eetstoornis
De hulp die je krijgt bij het hebben van een eetstoornis: Hulp vragen is één van de moeilijkste dingen, vooral bij een eetprobleem. Samen gaan we op zoek wat het beste bij jou past. Dus hulp op maat.
- Wat kan je verwachten tijdens de therapie na een zorgvuldige intake?
- Waar komt jouw eetstoornis vandaan? Wat kan je ermee en wat zegt dit over jou? En wat misschien het meest belangrijk is, hoe kom je ervan af?
- Door middel van psycho educatie leer je wat er precies aan de hand is. Dit geeft duidelijkheid in het hoe en waarom.
- Zijn er eventuele trauma’s die nog niet verwerkt zijn?
- Door middel van een aantal sessies gaan we kijken wat er speelt in je leven nu en wat er zich afgespeeld heeft.
- Naar aanleiding van het Cref model gaan we op zoek naar hoe je dit alles in kan passen in jouw leven.